Ga naar inhoud
Buetgenbach_Luftaufnahmen_04(c)ostbelgien.eu_Dominik_Ketz

Welkom op het 'dak van België'

Natuur & Landschappen

Het hoogveen van de Hoge Venen ligt centraal op de kruising tussen de Eifel en de Ardennen. Hier ontspringen talrijke bronnen die voor waterrijkdom zorgen en de natuur en het landschap duurzaam onderhouden. Over een lengte van 100 km en een breedte van 30 km pakken de Oostkantons uit met de meest verscheidene landschappen. 

Landschappen in de Oostkantons

De meren van Eupen, de Gileppe en Bütgenbach behoren allemaal tot de vijf grootste binnenwateren van het land. Over zo’n honderd kilometer lengte en dertig kilometer breedte, imponeren de Oostkantons met uiteenlopende landschappen. Met hun poelen, drassige gronden en schrale berkenbossen vormen de Hoge Venen een uniek natuurgebied in Europa, dat een indrukwekkende 4.500 ha beslaat.

Verder naar het zuiden toe verandert het landschap opnieuw. Hier betreedt u de Ardennen, het meest bosrijke gebied van België. Nabij Sankt Vith worden bergkammen zichtbaar aan de horizon en vloeien de Ardennen naadloos over in het Eifelgebergte. Verborgen dalen, zoals dat van de Our, lokken u naar een lieflijke, landelijke omgeving. Steeds weer zorgen de rijke natuur- en cultuurlandschappen van de Oostkantons voor verrassingen: bereid u dus voor voor het volgende onaangeroerde stukje land en het volgende natuurwonder.

Hagen- en weidelandschap

Tot de heggendorpen aan Belgische zijde worden voornamelijk Sourbrodt, Ovifat, Robertville, Outrewarche, Weywertz, Elsenborn en Nidrum gerekend. In vergelijking met de Duitse buren houden de Belgen hun hagen korter. Aan Belgische zijde komen meer meidoornhagen voor, want de grazende koeien vinden meidoorn niet lekker en beschouwen het bijgevolg niet als bijvoer.

Hagen doken pas in de 19de eeuw op, gelijktijdig met de toename van weidevlakten en de groei van de melkveeteelt (afgrenzen van percelen). Deze ontwikkeling gebeurde zeer progressief en heeft de dorpen in de Eifelstreek slechts gedeeltelijk bereikt. Het cultuurlandschap speelde er steeds een grote rol. De hagen zijn dus getuigen van een specifiek gebruik van de landelijke ruimte. Hagen beschermen dieren tegen wind, zon en soms ook regen. Ze bieden onderdak aan tal van volgelsoorten.

Ze voegen zich veel mooier in het landschap dan een prikkeldraad. Desondanks dreigen de hagen als gevolg van het toenemende gebruik van prikkeldraad en de moderne landbouw te verdwijnen. Maar wanneer de hagen verdwijnen, verdwijnen ook de getuigen van ons verleden en biologisch waardevolle leefruimtes. Er bestaan verschillende haagtypes: beschermhagen voor huizen, die meestal uit een rij van beuken of haagbeuken bestaan; lage hagen, waarin hoogstambomen blijven staan; en lage hagen die jaarlijks geschoren moeten worden. Omdat de hagen volledig dreigen te verdwijnen, heeft het Waals Gewest een premie voor het onderhoud van hagen door landbouwers ingevoerd. Daardoor worden er in de Belgische Eifelstreek 856 km hagen beschermd.

Meren

In de Eifel zijn er heel wat waterlopen. Sommigen worden gestuwd voor de elektriciteits- of drinkwatervoorziening. In 1932 werden de werken aan het stuwmeer van Bütgenbach beëindigd. Het meer wordt gevoed door de Warche en de Holzwarche en heeft een capaciteit van 12.000.000 m2. Ondanks het feit dat het stuwmeer over een kleine waterzuiveringsinstallatie beschikt, dient het meer van Bütgenbach voornamelijk als waterreservoir voor de elektriciteitsproductie in het wat lager gelegen stuwmeer van Robertville. Tegenwoordig zijn het meer van Bütgenbach en het bijhorende sport- en vrijetijdscentrum Worriken één van de belangrijkste toeristische attracties van de streek. Er zijn ook nog stuwmeren in Eupen (Vesder) en in de buurt van Jalhay (Gileppe).

Het meer van Robertville

Aan de voet van de Hoge Venen ligt het schilderachtige dorpje Robertville, een groene oase in ongeschonden natuur. Niet alleen het dromerige meer, maar ook de beleveniswaardige omgeving met haar diepe valleien, de middeleeuwse burcht Reinhardstein en prachtige bossen zijn een uitstap meer dan waard.

Het meer van Robertville en de schilderachtige natuur erom heen maken van Robertville de ideale plek om te ontspannen. De buitengewone zuiverheid van het water wordt bevestigd door de officiële instanties. Het openluchtzwembad met bijhorende ligweide bieden verfrissing op hete zomerdagen, terwijl zich de kleintjes uitleven op een klein zandstrand.

Het meer van Robertville en de schilderachtige natuur erom heen maken van Robertville de ideale plek om te ontspannen. De buitengewone zuiverheid van het water wordt bevestigd door de officiële instanties. Het openluchtzwembad met bijhorende ligweide bieden verfrissing op hete zomerdagen, terwijl zich de kleintjes uitleven op een klein zandstrand.

Het meer van Bütgenbach

Vakantie, even goed voor wie op zoek is naar actie en voor wie wil ontspannen – Bütgenbach overtuigt met buitengewone aanbiedingen! Het stuwmeer van Bütgenbach (120 ha) is het watersportmekka van de streek. Sinds 25 jaar ontvangt het sport- en vrijetijdscentrum Worriken gasten van heinde en ver. De veelzijdige infrastructuur en de ligging aan de voet van de Hoge Venen maken van het hele complex een ideaal vakantieoord met ideale voorzieningenvoor al wie van water- en avontuursport houdt. U vindt er ook twee restaurants, 48 vakantiehuisjes, groepsaccomodatie en een camping.

Voor watersportliefhebbers biedt het centrum o.a. zeilen, surfen, zwemmen (in het meer of in het overdekt zwembad), kanu, kajak, waterfietsen, roeibootjes, enz. Onderdeel van de nieuwe infrastructuur ‘VENNtasic Beach” is o.a. een nieuw zandstrand van 8.000 m2 met een zandstrand van 150 m, dat helemaal langs de zonnekant van het meer ligt en waar tal van ontspanningsmogelijhkeden geboden worden: een strand voor de kleintjes, een trampoline van 7 meter, een kunstmatige ijsberg van 5 meter hoog om op te klimmen, zandterreinen voor beachvolley, soccer en handbal.
Maar ook wie van avontuursport houdt, komt hier helemaal op zijn kosten: klimmuur, hoog touwenparcours, death ride, mountainbike, boogschieten, verschillende balsporten, tennis, squash, badminton, swinggolf, trampoline, enz. Een bewegwijzerde wandeling van 11 km trekt rondom het meer.

Stuwmeer van de Vesder

Slechts enkele kilometers buiten het stadscentrum van Eupen staat een gigantische betonwand: de Vesderstuwdam. Het stuwmeer, dat door het samenvloeien van de Vesder en de Getzbach gevormd werd, voorziet Eupen, het Land van Herve, de omgeving van Luik en het domein Sart-Tilman van drinkwater. De Vesderstuwdam, de bos- en waterleerpad en de hoogste klimwand uit de Euregio zijn toeristische trekpleisters! 

Op een heuvel, direct langs de oevers van het stuwmeer van de Vesder, biedt het toeristencentrum een prachtig uitzicht op het kunstmatig meer en het omringende boslandschap. Het toeristencentrum is een ideale plaats voor excursies zowel voor families met kinderen als voor avonturiers en personen, die ontspanning en nabijheid met de natuur zoeken. De wielrenners en wandelaars, die de fiets- en voetpaden in de omgeving van de oever verkennen zijn eveneens welkom. Kleine bezoekers staat een grote speelplaats ter beschikking.

De dalen

Sinds prehistorische tijden krijgt het landschap in de Oostkantons vorm door inwerking van verschillende natuurkrachten: de bewegingen van de aardkorst, de wind en het water. Een voorbeeld: De bergketen van de Ardennen is ontstaan doordat twee continentale platen tegen elkaar duwden. Door de daarop volgende erosie ontstond de hoogvlakte van de Hoge Venen. Afzettingen van sedimenten uit de zee getuigen er nog steeds van dat de zee 80 miljoen jaar geleden door onze tuinen strromde.

Water speelt een zeer bepalende rol in de vorming van de landschap en de dalen. De Oostkantons bevinden zich op de hoogste punten van verschillende stroomgebieden. Je vindt er dan ook tal van waterbronnen en kleine beekjes, die later samenvloeien tot grotere rivieren. Het Belgische Eifelgebergte strekt zich trouwens uit over de scheidingslijn van twee stroomgebieden heen. Het water van de bronnen in het Westen stroomt naar de Maas. De waterlopen in het Oosten monden uit in de Rijn. De grens tussen beide bekkens noemt men de waterscheidingslijn. Ons landschap lijkt in de verste verte niet meer op het landschap, zoals onze voorouders het kenden: het werd veranderd en geuniformiseerd. 

Het Ourvallei

Aan de "Weisser Stein", op een steenworp van de Duits-Belgische grens, ontspringt de Our. Nadat die het donkere bos heeft verlaten, leidt het kronkelende beekje eerst naar Manderfeld, verder naar Schönberg en Lommersweiler/Steinebrück. Het raakt Burg-Reuland en zoekt zijn weg verder naar Ouren. De Ourvallei is heel het jaar door een gewaardeerde verblijfplaats voor avontuurlijke gezinsvakantie.

Het Land van Malmedy

Het Waalse land van Malmedy met de Franstalige gemeenten Malmedy en Waimes en de Hoge Venen hebben steeds een belangrijke rol gespeeld in het toeristisch gebeuren van de Oostkantons. Als laatste hoogveen in Europa heeft het natuurreservaat van de Hoge Venen internationaal interesse gewekt, met alle gevolgen vandien voor het toerisme in de twee aanpalende gemeentes ten zuiden. Behalve de natuur heeft deze streek, die zich op het snijpunt tussen de Germaanse en de Latijnse cultuur bevindt, ook heel wat te bieden op gastronomisch vlak. 

Het Land van St.Vith & het Hoger Ameldal

Het Land van St.Vith en het Hoger Ameldal openbaart een nooit vermoede architecturale, historische en culturele rijkdom. Voor wandelaars is dit ongrept bos- en weidelandschap alvast een paradijs.

Het Land van Eupen en het Vesder- en Geuldal

Eupen telt zo'n 17 000 inwoners en is de hoofdstad van de Duitstalige Gemeenschap. De stad heeft zijn gasten heel wat te bieden: een stuwdam, 6000 ha bos, een bosmuseum, typische weidelandschappen en de natuurlijke rijkdom van een voormalige lakenstad.  De gemeente Kelmis ligt vlakbij het Drielandenpunt en dankt haar boeiend verleden aan de zinkmijnen. In Raeren verdient het pottenbakkerijmuseum bijzondere aandacht.

Gids "Routes door de Oostkantons"

Het Toeristisch Agentschap Oost-België nodigt u, via de cataloog “Routes door de Oostkantons”, uit voor drie rondritten, die ieder op zich een reis waard zijn. Deze uitgave is gratis verkrijgbaar en geeft info over drie bewegwijzerde themaroutes door het Land van Eupen, de Hoge Venen en de Eifel-Ardennen-regio.